Tội hiếp dâm là tội phạm nguy hiểm cho xã hội. Vậy pháp luật quy định về cấu thành tội phạm tội hiếp dâm như thế nào? Hình phạt cho tội hiếp dâm ra sao? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Hiếp dâm được hiểu như thế nào?

Hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân xâm hại đến danh dự, nhân phẩm, sức khỏe của nạn nhân.

Thấy được tính chất của hành vi là nguy hiểm cho xã hội nên Bộ luật Hình sự đã quy định hành vi hiếp dâm cấu thành tội phạm tội hiếp dâm để có những chế tài xử phạt đối với người phạm tội.  

2. Cấu thành tội phạm tội hiếp dâm theo Bộ luật Hình sự

cấu thành tội phạm tội hiếp dâm theo Bộ luật Hình sự

Cấu thành tội phạm tội hiếp dâm theo Bộ luật Hình sự (Ảnh minh họa)

2.1. Khách thể của tội phạm

Người phạm tội xâm phạm đến nhân phẩm, danh dự, sức khỏe của người khác.

2.2. Chủ thể của tội phạm

Là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và hành vi dân sự. 

2.3. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân xâm hại đến danh dự, nhân phẩm, sức khỏe của nạn nhân.

Hiểu như thế nào về hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ hay thủ đoạn khác cho đúng để có thể cấu thành tội phạm tội hiếp dâm?

- Hành vi dùng vũ lực: nghĩa là khi đó người phạm tội sử dụng sức mạnh về mặt thể chất để khống chế, kiểm soát nạn nhân làm mất đi hoặc hạn chế khả năng tự vệ như trói, vật ngã nạn nhân.

- Hành vi đe dọa dùng vũ lực: khi đó người phạm tội sẽ dùng lời nói, cử chỉ khiến nạn nhân tin rằng nếu mục đích giao cấu không đạt được thì người phạm tội sẽ sử dụng vũ lực với nạn nhân.

- Lợi dụng nạn nhân trong tình trạng không thể tự vệ được: có thể là khi nạn nhân đi một mình ở nơi ít người qua lại, trong hẽm hay khi sức khỏe của nạn nhân đang yếu…

- Thủ đoạn khác: ở đây người phạm tội sẽ không trực tiếp tác động đến nạn nhân mà sẽ sử dụng thủ đoạn như dùng thuốc mê, các chất kích thích,... khiến cho nạn nhân không đủ nhận thức về hành vi của mình, mất đi khả năng tự vệ. 

Đối với tội hiếp dâm, tội phạm được coi là hoàn thành từ thời điểm người phạm tội có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với nạn nhân, không phân biệt việc giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác đã kết thúc hay chưa.

2.4. Mặt chủ quan của tội phạm

Mặt chủ quan của tội phạm là khi người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp, tức là người phạm tội nhận thức rõ về mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà mình gây ra nhưng vẫn thực hiện hành vi đó.

Qua phân tích các yếu tố cấu thành tội phạm tội hiếp dâm trên, khi người phạm tội hội tụ đủ các yếu tố trên sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội của mình. 

3. Tội hiếp dâm bị phạt tù bao nhiêu năm?

Theo quy định tại Điều 141 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 về tội hiếp dâm như sau: 

Điều 141. Tội hiếp dâm

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

c) Nhiều người hiếp một người;

d) Phạm tội 02 lần trở lên;

đ) Đối với 02 người trở lên;

e) Có tính chất loạn luân;

g) Làm nạn nhân có thai;

h) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

i) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

c) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Như vậy, theo quy định trên thì có nhiều khung xử phạt khác nhau tùy vào tính chất nguy hiểm, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ khác nhau mà người phạm tội sẽ chịu hình phạt khác nhau, ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Cụ thể: 

(1) Người phạm tội bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm khi thuộc một trong các trường hợp sau:

- Có tổ chức;

- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

- Nhiều người hiếp một người;

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Đối với 02 người trở lên;

- Có tính chất loạn luân;

- Làm nạn nhân có thai;

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

- Tái phạm nguy hiểm.

(2) Người phạm tội bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân khi thuộc một trong các trường hợp sau:

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Hiếp dâm người dưới 16 tuổi có bị phạt tù không?

Theo quy định tại Điều 142 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 24 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội hiếp dâm người dưới 16 như sau:  

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ;

b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.

2.53. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Có tính chất loạn luân;

b) Làm nạn nhân có thai;

c) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

d) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

đ) Phạm tội 02 lần trở lên;

e) Đối với 02 người trở lên;

g) Tái phạm nguy hiểm.

3.54. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Có tổ chức;

b) Nhiều người hiếp một người;

c) Đối với người dưới 10 tuổi;

d) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

đ) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

e) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, người có hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi có thể phải chịu hình phạt cao nhất là phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Ngoài ra người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.


Luatsu.com - Nền tảng kết nối dịch vụ pháp lý toàn quốc dễ dàng, tin cậy!

Luatsu.com được biết đến với tư cách là đơn vị hàng đầu trong kết nối chủ động với các Luật sư uy tín, chuyên nghiệp trên toàn quốc; cung cấp dịch vụ pháp lý tiêu chuẩn, tiện lợi, nhanh chóng;… và hơn thế nữa.

Luatsu.com cam kết mang đến cho khách hàng sự lựa chọn tốt nhất với đội ngũ Luật sư giàu kinh nghiệm, và thành tựu trong việc tư vấn pháp lý và tranh tụng trong các lĩnh vực như: hôn nhân gia đình, đất đai, di chúc - thừa kế, doanh nghiệp, lao động, sở hữu trí tuệ,... đã và đang nhận được sự tín nhiệm, đánh giá cao từ rất nhiều khách hàng trong và ngoài nước.

Hãy gọi ngay cho Luatsu.com qua HOTLINE: 1900 633437 hoặc để lại thông tin đăng ký để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời nhất!