Thao túng thị trường chứng khoán sẽ bị xử phạt như thế nào?

Còn nhớ đầu năm 2022, vụ "bán chui" cổ phiếu của ông Trịnh Văn Quyết đã gây không ít phẫn nộ trong giới đầu tư, sau đó ông bị điều tra hành vi thao túng thị trường chứng khoán. Vậy hành vi thao túng thị trường chứng khoán là gì? Bị xử lý như thế nào, tất cả sẽ có trong bài viết này.

1. Thao túng thị trường chứng khoán là gì?

Khoản 2 Điều 3 Nghị định 156/2020/NĐ-CP quy định: thao túng thị trường chứng khoán là việc thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán. Cụ thể là: Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán. Phần này quy định tại điều 12 Luật Chứng khoán năm 2019.

2. Hình thức thao túng thị trường chứng khoán

Theo đó, hành vi thao túng chứng khoán được liệt kê là các hành vi dưới đây:

- Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;

- Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;

- Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;

- Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;

- Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;

- Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.

3. Xử lý hành vi thao túng thị trường chứng khoán

Xử lý hành vi thao túng thị trường chứng khoán (Ảnh minh họa)

Hành vi thao túng thị trường chứng khoán bị xử lý như thế nào là điều mà nhiều nhà đầu tư quan tâm. Theo đó, tuỳ vào mức độ mà tổ chức, cá nhân có hành vi thao túng thị trường chứng khoán có thể bị xử lý hình sự hoặc xử phạt hành chính, cụ thể:

3.1. Về xử lý hình sự

Theo đó, người nào, pháp nhân thương mại nào có hành vi thao túng thị trường chứng khoán có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội thao túng thị trường chứng khoán được quy định tại Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 và tùy theo số tiền thu lợi bất chính mà bị xử lý như sau:

Đối với cá nhân:

- Người nào có 6 hành vi thao túng thị trường chứng khoán được liệt kê cụ thể tại mục 2 bài viết này mà thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp như:

• Có tổ chức;
• Thu lợi bất chính 1.500.000.000 đồng trở lên;
• Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên;
• Tái phạm nguy hiểm.

Thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Ngoài ra hình phạt bổ sung cho người có hành vi thao túng thị trường chứng khoán là có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Đối với pháp nhân:

Đối với các hàng vi tương tự như cá nhân vi phạm thì pháp nhân có bị phạt cao nhất lên đến 10.000.000.000 đồng .

Nếu hành vi thao túng thị trường chứng khoán của pháp nhân gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra thì sẽ bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

Hình phạt bổ sung là Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

3.2. Về hành chính

Nghị định 128/2021/NĐ-CP quy định: Hành vi vi phạm thao túng thị trường chứng khoán có thể bị phạt tiền bằng 10 lần khoản thu trái pháp luật nhưng không thấp hơn 3.000.000.000 đồng đối với tổ chức, 1.500.000.000 đồng đối với cá nhân.

Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn 3.000.000.000 đồng đối với tổ chức, thấp hơn 1.500.000.000 đồng đối với cá nhân thì áp dụng mức phạt tiền là 3.000.000.000 đồng đối với tổ chức, 1.500.000.000 đồng đối với cá nhân.

Trên đây là toàn bộ nội dung về hành vi thao túng thị trường chứng khoán và mức xử phạt đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán. Hi vọng các thông tin này sẽ hữu ích với mọi người.