Vấn đề chia tài sản khi ly hôn hiện nay gặp nhiều khó khăn khi mà nhiều cặp vợ chồng không thỏa thuận được vấn đề này, thậm chí không muốn phân chia. Vậy ly hôn đơn phương có được chia tài sản không? Nguyên tắc chia tài sản như thế nào?
1. Ly hôn đơn phương được hiểu như thế nào?
Ly hôn đơn phương là trường hợp ly hôn theo yêu cầu của một bên mà người còn lại không đồng ý ly hôn hoặc không thỏa thuận được về việc nuôi con hoặc không thống nhất được việc giải quyết về tài sản chung, nợ chung.
2. Nguyên tắc chia tài sản chung khi ly hôn đơn phương
2.1. Tài sản chung của hai vợ chồng
Tài sản chung của vợ chồng được quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân gia đình 2014, như sau:
-
Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra;
-
Thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng;
-
Thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này;
-
Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
-
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng.
Lưu ý:
- Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
- Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
2.2. Nguyên tắc chia tài sản chung
Khi ly hôn, ngoài yêu cầu giải quyết quan hệ hôn nhân, cấp dưỡng, con chung… vợ, chồng có thể yêu cầu Tòa án phân chia tài sản chung theo nguyên tắc sau:
Trường hợp 01: Trước khi kết hôn vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản
Nghĩa là, nếu trước khi đăng ký kết hôn vợ chồng cùng nhau lập một thỏa thuận về chế độ tài sản trong thời kỳ hôn nhân thì khi tiến hành ly hôn việc chia tài sản của vợ chồng sẽ được áp dụng theo thỏa thuận đó.
Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng là thỏa thuận giữa vợ chồng trước khi đăng ký kết hôn, được lập thành văn bản có công chứng chứng thực, trong đó hai bên bên thỏa thuận về tài sản được xác định là tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng, quyền nghĩa vụ của vợ/chồng,..
Trong trường hợp thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng các quy định tương ứng của luật định để chia.
Trường hợp 02: Trước khi kết hôn vợ chồng không thỏa thuận về chế độ tài sản
Trong trường hợp trước khi kết hôn hai vợ chồng không thỏa thuận về chế độ tài sản bằng một văn bản thỏa thuận có công chứng, chứng thực thì khi ly hôn cả hai bên có quyền thỏa thuận với nhau việc chia tài sản chung, nếu không thỏa thuận được thì có quyền yêu cầu Tòa án xem xét quyết định áp dụng chế độ tài sản.
Như vậy, pháp luật nêu cao ý chí, tự thỏa thuận của hai vợ chồng trong việc phân chia tài sản chung. Nếu không thể đi đến thỏa thuận ổn thỏa thì có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.
3. Cách chia tài sản chung khi ly hôn đơn phương
Cách chia tài sản chung khi ly hôn đơn phương (Ảnh minh họa)
3.1. Chia tài sản theo sự thỏa thuận
Chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản theo thỏa thuận sẽ được ưu tiên đầu tiên. Pháp luật tôn trọng quyền tự định đoạt tài sản của vợ chồng và cho phép vợ chồng tự thỏa thuận phân chia tài sản chung của vợ chồng.
Về hình thức chia tài sản hiện nay không có văn bản pháp luật nào quy định về hình thức của việc phân chia tài sản chung của vợ chồng theo thỏa thuận khi ly hôn. Tuy nhiên, những vấn đề mà vợ chồng thỏa thuận được với nhau về việc phân chia tài sản thì được Tòa án công nhận sự thỏa thuận đó và ghi vào bản án.
3.2. Tòa án phân chia tài sản
Khi các bên yêu cầu Tòa án giải quyết việc phân chia tài sản thì Tòa án sẽ giải quyết theo các nguyên tắc sau:
(1) Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố theo khoản 2 Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:
-
Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
-
Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
-
Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
-
Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
(2) Tài sản chung vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo gia trị. Bên nào nhận được tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch. (khoản 3 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014)
(3) Tài sản riêng của vợ chồng thuộc quyền sở hữu của người đó. Trừ trường hợp tài sản riêng đã được nhập vào tài sản chung (việc nhập tài sản phải được lập bằng văn bản, có công chứng chứng thực). Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn tài sản riêng vào tài sản chung mà vợ chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó. (khoản 4 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014)
(4) Trong quá trình phân chia tài sản Tòa án sẽ xem xét việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
4. Thủ tục ly hôn đơn phương có yêu cầu chia tài sản
Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Trong đó, đơn khởi kiện ly hôn đơn phương cần nêu rõ yêu cầu chia tài sản. Khi chuẩn bị hồ sơ cần chuẩn bị thêm các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh tài sản chung như: GCNQSDĐ (sổ đỏ); Sổ tiết kiệm…
Bước 2: Nhận kết quả xử lý đơn
Sau khi Tòa án nhân dân có thẩm quyền xem xét thấy hồ sơ hợp lệ sẽ thụ lý đơn để giải quyết theo yêu cầu. Khi đó, nhận kết quả xử lý đơn tại Tòa án.
Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm
Khi nhận kết quả xử lý đơn, bạn có nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí đơn phương cho Tòa án;
Bước 4: Triệu tập theo lịch hẹn của Tòa án
Tòa án sẽ triệu tập lấy lời khai, hòa giải và tiến hành các thủ tục theo quy định pháp luật Tố tụng dân sự;
Bước 5: Nhận kết quả
Sau quá trình Tòa án giải quyết các thủ tục ly hôn đơn phương có chia tài sản theo pháp luật, bạn sẽ nhận được Bản án của Tòa án. Lúc đó mối quan hệ hôn nhân của hai vợ chồng chính thức chấm dứt.
Trên đây là toàn bộ thông tin mà Luatsu.com cung cấp đến bạn về vấn đề ly hôn đơn phương có được chia tài sản không theo quy định của pháp luật hiện hành.
Luatsu.com - Nền tảng kết nối dịch vụ pháp lý toàn quốc dễ dàng, tin cậy! Luatsu.com được biết đến với tư cách là đơn vị hàng đầu trong kết nối chủ động với các Luật sư uy tín, chuyên nghiệp trên toàn quốc; cung cấp dịch vụ pháp lý tiêu chuẩn, tiện lợi, nhanh chóng;… và hơn thế nữa. Luatsu.com cam kết mang đến cho khách hàng sự lựa chọn tốt nhất với đội ngũ Luật sư giàu kinh nghiệm, và thành tựu trong việc tư vấn pháp lý và tranh tụng trong các lĩnh vực như: hôn nhân gia đình, đất đai, di chúc - thừa kế, doanh nghiệp, lao động, sở hữu trí tuệ,... đã và đang nhận được sự tín nhiệm, đánh giá cao từ rất nhiều khách hàng trong và ngoài nước. Hãy gọi ngay cho Luatsu.com qua HOTLINE: 1900 633437 hoặc để lại thông tin đăng ký để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời nhất! |